"Defendendo a Independencia de Timor-Leste"

"Defendendo a Independencia de Timor-Leste"

terça-feira, 19 de junho de 2007


Kalendariu kapanha lideranca FRETILIN nian/Calendario de Campanha da Lideranca da FRETILIN/Timetable for the campaign by the FRETILIN leadership

19/6/07 - 10H00 Venilale, Baucau

20/6/07 10H00 Com, Lautem

21/6/07 10H00 Laga, Baucau

22/6/06 10 H00 suku Bahahu (Baucau)

22/6/07 14H00 Vemasse, Baucau

23/06/07 -

24/6/07 10H00Leorema (Liquica)

25/6/07 - 10H00 Lequiode (Aileu)

26/6/07 - 10H00 Press Conference, Fretilin headquarters , Dili

27/6/07 - 10H00 Dili rally

Media Release - Opposition's decentralisation policy a recipe for waste and corruption

Vote for FRETILIN!
2007 Parliamentary Elections

"Defending Timor-Leste's independence"


Media release
18 June 2007

Opposition's decentralisation policy a recipe for waste and corruption

Opposition party policies to decentralise government are a recipe for
wastage, inefficiency and corruption, Timor-Leste's (East Timor's)
majority party FRETILIN said today.

Minister for State Administration Ana Pessoa, a FRETILIN parliamentary
candidate said opposition policies reveal a poor understanding of the
complex institutional issues involved in devolving power and financial
responsibility to local governments.

"To decentralize power it is first necessary to ensure that local
governments have the proper institutions and people with the right
technical skills. These elements must be in place to avoid wastage,
inefficiency and corruption," Ms Pessoa said.
She said the FRETILIN government completed a three-year study of
options for decentralization. Based on the findings of the study, the
FRETILIN government plans to create municipalities as the basis of
local government reform.

"Our study on decentralisation was completed after broad based
consultation with local communities, including suco (administrative
level) chiefs, suco councils and public servants," she said.

"After reviewing the study, the FRETILIN government decided to run
pilot programs in four districts: Bobonaro west of Dili, Lautem east
of Dili, Aileu south of Dili and Manatuto east of Dili.

"We will learn practical lessons about decentralisation through these
pilot programs. We can then proceed to set up municipalities
throughout Timor-Leste, each with its own capital as the
administrative centre. The aim is to create between 30 and 35
municipalities throughout the country by 2015."

Ms Pessoa, a former provincial judge in Mozambique and experienced
civil law jurist, added the FRETILIN government has already started
devolving responsibility on a small scale. She pointed to the
Community Development Fund launched by the Ministry of Agriculture in
May this year. Under this program each of Timor-Leste's 442 sucos
receives $10,000 USD from the government to spend on community
projects. She said local communities were also taking responsibility
for various small-scale water and power projects around the country.

Ms Pessoa said: "The devolving of real power to local government is a
new experience for our people. Decentralisation needs to be phased in
over the coming years so that mistakes are minimized and real benefits
flow to the grassroots."

For more information, please contact:
Ana Pessoa (+670) 723 0014

www.timortruth.com, www.fretilin-rdtl.blogspot.com

Comunicado de Imprensa - Política da Oposição de descentralização é uma receita para gastos desnessários e corrupção

Vota na FRETILIN!
Eleicoes Legislativas 2007

"Defendendo a Independencia de Timor-Leste"

Comunicado de Imprensa
18 de Junho de 2007

Política da Oposição de descentralização é uma receita para gastos desnessários e corrupção

O partido maioritário de Timor-Leste, FRETILIN, disse hoje que as políticas dos partidos da oposição, de descentralização do governo, são uma receita para gastos desnecessários, ineficiência e corrupção.
Ana Pessoa, Ministra da Administração Estatal e candidata parlamentar da FRETILIN, afirmou que as políticas da oposição revelam uma fraca compreensão dos complexos problemas institucionais, envolvidos na atribuição de poderes e rsponsabilidades financeiras aos governos locais.

“Para haver descentralização de poderes, primeiro é necessário que se assegure que o governo local tenha instituições apropriadas e pessoas com as competências necessárias. Esses elementos devem estar estabelecidos para evitar gastos desnecessários, ineficiência e corrupção,” disse Ana Pessoa

Ana Pessoa disse que o governo da FRETILIN completou um estudo de 3 anos sobre as opções de descentralização. Com base nos resultados desse estudo, o governo da FRETILIN planeia criar municipalidades como bases da reforma dos governos locais.
“O nosso estudo sobre descentralização foi finalizada depois de se ter efectuado consultas alargadas com as comunidades locais, incuindo chefes de suco, conselhos de suco, e funcionários públicos,” afirmou Ana Pessoa.

“Após ter efectuado a revisão do estudo, o governo da FRETILIN decidiu inciar programas piloto em quatro distritos: Bobonaro, Lautem, Aileu e Manatuto.

“Através destes programas, vamos aprender lissões práticas sobre descentralização. Poderemos então proceder com o estabelecimento de municipalidades por todo Timor-Leste, cada uma com a sua capital como cenro administrativo. O objectivo é de criar entre 30 e 35 municipalidades por todo país, até 2015.”

Ana Pessoa, que foi uma juíza provincial em Mo,cambique e é uma jurista especialista na área da lei civil, acrescentou que o governo da fRETILIN já iniciou o desenvolvimento de responsabilidades, em pequenas escalas. Ana Pessoa mencionou o fundo de Desenvolvimento Comunitário, lançado pelo Ministério daAgricultura em Maio do corrente ano. Sob este programa, cada um dos 442 sucos de Timor-Leste recebe do governo 10 mil dólares americanos para serem utlizados em projectos comunitários. Ana Pessoa disse que as comunidades locais tem também tomado responsabilidades de vários pequenos projectos de água e electricidade, por todo o país.

Ana Pessoa disse ainda: “A atribuição de poder real aos governos locais é uma nova experiência para o nosso povo. A descentralização precisa ser feita por fases, durante os próximos anos, para que os erros sejam mínimos e os benfícios reais sejam conduzidos para as bases.”

Para mais informaçòes, contacte:
Ana Pessoa (+670) 723 0014

www.fretilin-rdtl.blogspot.com, www.timortruth.com

Komunikadu Imprensa - Planu partidu opozisaun nian kona-ba polítika desentralizasaun atu

Vota ba FRETILIN!
Eleisaun Parlamentár 2007

"Defende indpendensia Timor-Leste nian"


Komunikadu de Imprensa
18 Juñu 2007

Planu partidu opozisaun nian kona-ba polítika desentralizasaun atu
hamosu de'it desperdísiu ho korrupsaun


Polítika desentralizasaun ba governeno ne'ebé partidu opozisaun sira
propoin sei hamosu de'it desperdísiu (gasta arbiru de'it),
inefisiénsia ho korrupsaun, FRETILIN, partidu boot liu iha Timor-Leste
dehan ohin.

Ministra ba Administrasaun Estatál no mós kandidatu Fretilin nian ba
parlamentu, Ana Pessoa, dehan partidu opozisaun nia polítika hatudu
katak sira ladún kompriende kestaun institusionais kompleksu sira
ne'ebé envolve bainhira ita fó filafali podér ho responsabilidade
finansas nian ba governu lokál.

"Atu desentraliza podér, primeiru ita tenke garante katak governu
lokál sira ne'e iha instituisaun adekuada no mós ema ho kapasidade
téknika loloos. Buat sira ne'e tenke iha fatin loloos hodi evita
desperdísiu (gasta arbiru de'it), inefisiénsia ho korrupsaun," Ana
Pessoa dehan.

Nia dehan katak governu FRETILIN kompleta tiha ona estudu ida ne'ebé
lori tinan tolu atu halo kona-ba opsaun desentralizasaun nian. Tuir
rezultadu ne'ebé estudu ne'e hetan, governu FRETILIN iha planu atu
harii munisipalidade hanesan baze ba reforma governu lokál.

Ami nia estudu kona-ba desentralizasaun konklui depois de konsulta
jerál ida iha komunidade lokál, inkluindu xefe-suku sira, konsellu de
suku ho funsionáriu sivíl sira," nia dehan.

"Depois de ami halo fali revizaun ba estudu ne'e, governu FRETILIN
deside atu hala'o programa pilotu iha distriu haat: Bobonaro, Lautem,
Aileu ho Manatuto.

"Ita sei aprende ho lisaun prátika kona-ba desentralizasaun liu hosi
programa pilotu sira ne'e. Depois maka ita bele kontinua hodi
estabelese munisipalidade seluk iha Timor-Leste laran. Munisipalidade
ida-idak ho ninia kapitál rasik hanesan sentru administrativu.
Objetivu maka atu kria munisipalidade entre 30 to'o 35 iha rai-laran
tomak até tinan 2015."

Ana Pessoa, ne'ebé uluk servisu hanesan juiza iha Mosambike no iha
esperiénsia hanesan jurista kódigu sivíl nian, aumenta tan katak
governu FRETILIN komesa tiha ona fó filafali responsabilidade sira
ne'e uitoan-uitoan. Nia ko'alia kona-ba Fundo de Desenvolvimento
Comunitário ne'ebé Ministru Agrikultura nian lansa iha fulan Maiu
tinan ne'e. Tuir programa ida ne'e Timor-Leste nia suku 442 ne'e
ida-ida sei simu US$10.000 hosi governu atu gasta ba projetu
komunidade nian. Nia dehan komunidade lokál sira ne'e kaer mós
responsabilidade ba projetu ki'ik-oan sira seluk iha bee ho
eletrisidade nian iha rai-laran.

Ana Pessoa dehan, "fó filafali podér loloos ba governu lokál ne'e
hanesan esperiénsia foun ida ba ita nia povu. Desentralizasaun
tenkesér tama iha faze por faze iha tinan hirak mai ne'e nune'e hodi
bele minimiza erru (kesalahan) no mós lori benefísiu loloos ba iha
komunidade iha baze."

Atu hetan tan informasaun, favór kontakta ho: Ana Pessoa (+670) 723 0014